دبیر ستاد انرژی های نو از صدور مجوز بهره برداری از 12 هزار مگاوات نیروگاه فعال در بخش انرژی های نو به بخش خصوصی خبر داد وگفت : در آینده 300 میلیون کیلووات برق در بخش خصوصی با استفاده از انرژی های تجدید پذبر تولید خواهد شد.
یوسف آرمودلی با تاکید بر ضرورت توسعه استفاده از انرژی ها نو گفت: آلمان بزرگترین تولید کننده برق با استفاده از انرژی های نو محسوب می شود و در برخی روزها مصرف الکتریکی کل کشور را با انرژی های تجدید پذیر تامین می کند.
وی افزود: چین و آمریکا هم با تامین 25 هزارمگاوات برق برای رفع نیاز داخلی، تولید مبدل های الکتریکی مانند توربین های بادی و صفحات خورشیدی را گسترش داده اند.
دبیر ستاد انرژی های نو با اشاره به اشتغال زا بودن انرژی های تجدید پذیر گفت: نیروگاه بادی منجیل در 2 فاز به اتمام رسیده و آماده واگذاری به بخش خصوصی است.
وی در ادامه افزود: در کویر هم امکانات خوبی برای بهره برداری از انرژی های خورشید و باد وجود دارد و در نقاطی از کشور مانند سمنان طرح های مهمی برای تولید برق با استفاده از انرژی های نو در دست اجراست.
بنابر این گزارش وضع ایران از لحاظ منابع انرژی تجدیدپذیر و خورشیدی بسیار غنی تر از منابع نفتی است و پیشرفت های خوبی در عرصه تولید انرژی از این منابع خدادادی دارد.
انرژی خورشیدی مادر همه انرژی های تجدیدپذیر محسوب می شود و فقط انرژی امواج دریا تحت تأثیر ماه ایجاد می شود و انرژی زمین گرمایی هم سهم زمین است.
بقیه انواع انرژی های تجدید پذیر به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر تابش خورشید قرار دارد.
انرژی تجدید پذیر شامل مواردی است که بطور مستمر و بدون دخالت انسان ایجاد می شود.
برخی کشورها مانند ایسلند و نیوزیلند همه انرژی های مورد نیاز خود را از منابع تجدید پذیر تأمین می کنند و کشورهای پیشرفته هم در این مسیر به شدت تلاش می کنند و در برخی کشورها استفاده از آبگرمکن خورشیدی تقریبا اجباری است.
اگر یک درصد انرژی خورشیدی که در صحراها می تابد به برق تبدیل شود می تواند نیاز انرژی برق همه جهان را تأمین کند.
ایران نیز در کمربند تابش خورشید قرار دارد و منابع انرژی تجدید پذیر خورشید در کشورمان غنی تر از دیگر منابع مانند نفت و گاز است.
تابش خورشید در کشور ما سالی 300 روز است که 90 درصد وسعت کشور را شامل می شود و متوسط تابش خورشید 5 کیلووات ساعت بر مترمربع در روز است.
ایران روی کمربند خورشیدی است و در بیشتر مناطق کشور بیش از 70 درصد قابلیت استحصال انرژی خورشیدی وجود دارد.
شرق کشور هم قطب انرژی خورشیدی شناخته شده است.
هم اکنون در کشور ما صفحات خورشیدی یا همان پنل های فتوولتاییک در روستاهای دورافتاده و مناطق سخت گذر که امکان برق رسانی از طریق شبکه سراسری اقتصادی نیست ، استفاده می شود.
300 خانوار روستایی از طریق صفحات خورشیدی برق دار شده است.
در منازل مسکونی شهرها نیز امکان استفاده از این نیروگاه های کوچک به ظرفیت یک تا 12 کیلووات ساعت وجود دارد که باید در پشت بام یا حیاط خانه نصب شود.
برق تولیدی از این صفحات خورشیدی به شبکه برق منزل متصل می شود و بخشی از برق مورد نیاز خانواده شهری از نیروگاه کوچک خورشیدی تامین خواهد شد و به همان اندازه از شبکه برق سراسری خودکفا می شود.
صرفه جویی در مصرف انرژی، حفظ محیط زیست و کاهش انتشار کربن، استفاده از سرمایه های کوچک، دفاع غیرعامل برای مناطق مسکونی در زمان حوادث مانند زلزله، سیل و فروش مازاد مصرف به شبکه سراسری از مزیت های استفاده از پنل های خورشیدی است.
در اغلب کشورهای اروپایی و کشورهای پیشرفته هم اکنون از این صفحات خورشیدی استفاده می کنند و ایران نیز باید به این سمت پیش برود تا هر خانه ای برق مورد نیاز خودش را تولید کند.
در 90 درصد کشور به جز مناطق شمالی امکان استفاده از پنل های خورشیدی وجود دارد.
آلمان، اسپانیا، انگلیس، ایتالیا، آمریکا، چین، استرالیا کشورهای پیشرو در استفاده از پنل های خورشیدی هستند.
بنابراین گزارش در برنامه پنجم توسعه قرار است 5 هزار مگاوات از انرژی های تجدیدشونده استفاده شود و هم اکنون بیش از 300 میلیون کیلووات ساعت برق از نیروگاه های برق تجدیدشونده تولید و وارد شبکه می شود.
در برنامه پنجم توسعه بیش از هزار مگاوات از نیروگاه های تجدیدپذیر را بخش دولتی و بقیه را بخش خصوصی باید تاسیس کند.
ایران در استفاده از انرژی‌های بادی و خورشیدی سابقه و تجربه بسیار زیادی دارد.

انواع انرژي هاي نو: انــرژی خورشیــدی
انرژی خورشیدی وسیعترین منبع انرژی در جهان است. انرژی نوری که از جانب خورشید در هر ساعت به زمین می تابد، بیش از کل انرژی است که ساکنان زمین در طول یک سال مصرف می کنند. برای بهره گیری از این منبع باید راهی جست تا انرژی پراکنده آن با راندمان بالا و هزینه کم به انرژی قابل مصرف الکتریکی تبدیل شود.

1. روش های تبدیل انرژی خورشیدی به انرژی الکتریکی
با استفاده از تکنولوژی های خاص، انرژی حاصل از نور خورشید را به انرژی الکتريکی تبدیل می کنند. این تکنولوژی ها را به دو دسته می توان تقسیم کرد:
_ سیستم فتوولتاییک( PV ): که عموما"تجهیزاتی جامد وبی حرکت هستند(جزدرمورد انواع مجهزبه سیستم ردیابی خورشیدی)
_ سیستم های گرمایی خورشیدی که از نور متمرکز شده خورشید برای گرم کردن مایعی که بخار آن یک توربین را به حرکت در می آورد، استفاده می کند.
در این میان استفاده از سیستم های ولتاییک برای استفاده از نور خورشید به عنوان منبع انرژی بسیاررایج تراست. استفاده از پنل های فتوولتاییک در کشورهای پیشرفته به سرعت روبه گسترش است. استفاده از انرژی خورشیدی که یکی از اشکال انرژی موسوم به " سبز " است از سوی طرفداران محیط زیست پشتیبانی می شود. علت این استقبال را باید در ویژگیهای انرژی خورشیدی جست.

2. ویژگیهای انرژی خورشیدی
انرژی خورشیدی تمام نشدنی است.
انرژی تمیزی است و هیچ آسیبی به محیط زیست نمی رساند.
بدلیل عدم وجود قسمت های متحرک، نگهداری و اتوماسیون آن آسان است. ظرفیت آن را متناسب با نیاز می توان طراحی کرد.

3. سیستم ولتاییک چیست؟
بخش اصلی یک سیستم فتوولتاییک، پنل فتوولتاییک می باشد. پنل های فتوولتاییک که درمعرض خورشید قرار مي گیرند، متشکل از سلولهای فتوولتاییک هستند. این سلول ها از مواد نیمه هادی سیلیکونی ساخته شده اند و بصورت پنل هایی به روی بام خانه ها و بطورمثال درچندین خانه درلس آنجلس(ایالات متحده آمریکا) نصب شده است. ضمن اینکه سیستم فتوولتاییک شامل تجهیزاتی ازجمله مبدل هایی برای تبدیل جریان مستقیم به جریان متناوب می باشد.

4. اصول کار یک پنل فتوولتاییک
پنل های فتوولتاییک از نیمه هادیها ساخته شده. وقتی نورخورشیدبه یک سلول فتوولتاییک می تابد، به الکترون ها در آن انرژی بیشتری می بخشد.با تابش نور خورشید الکترونها در نیمه هادی پلاریزه شده.
بدین ترتیب بین دو الکترود منفی و مثبت اختلاف پتانسیل بروز کرده و این امر موجب جاری شدن جریان بین آنها می گردد.

5. میزان تولید انرژی الکتریکی بوسیله یک سیستم فتوولتاییک
میزان تولید برق بوسیله یک سیستم فتوولتاییک معمولا" از 2 تا 50 کیلووات می باشد. یک سیستم فتوولتاییک که برای نصب روی بام ساختمان ها در شهر لس آنجلس ساخته شده است با ظرفیت توان 2 کیلو وات،3600کیلو وات ساعت انرژی در سال تولیدمی کند. این میزان تولید انرژی باعث 3/4 تن صرفه جویی درسوخت زغال سنگ برای تولید برق شده و همچنین مانع ورود گاز به اتمسفرمی گردد.
دیگر که با ظرفیت 10 کیلو وات در دره تنسی در ایالات متحده امریکا نصب شده ، بطورمتوسط یک سیستم pv در حدود 16500 کیلو وات ساعت انرژی در سال تولید می کند.این میزان انرژی کمی بیش از نیازمصرف برق یک خانه متوسط در ایالت متحده است.

6. انتخاب سایت های خورشیدی جهت نصب پنل های فتوولتاییک
سایت ها باید با معیارهای لازم فیزیکی همخوانی داشته باشند ، ازجمله اینکه آنها رو به جنوب باشد ،به خوبی در معرض آفتاب قرار داشته باشند ( آفتاب گیر باشند ) و فضای لازم و همچنین ساختار مناسبی برای نصب پنل های فتوولتاییک داشته باشند.

7. ويژگيهای سیستم های PV
به فصول بستگی ندارند ، اما در طول شبانه روز از ساعت اولیه صبح تا غروب می توانند تولید برق بوسیله سیستم های PV برق تولید کنند. پیک تولید آنها در ساعات ظهر می باشد.
واحدهای فتوولتاییک در صورت ابری بودن هوا نیز می توانند برق تولید کنند، هر چند خروجی آنها کاهش می یابد. در یک روز بسیار ابری کم نور ، یک سیستم فتوولتاییک ممکن است 5 تا 10 درصد نور خورشید در روزهای عادی را دریافت دارد، به طبع خروجی آن نیز به همان میزان کم خواهد شد.
پنل های خورشیدی در دمای پایین تر ، برق بیشتری تولید می کنند . این تجهیزات همچون سایر دستگاههای الکتریکی در صورتی که هوا خنک باشد، بهتر کار می کنند. البته سیستم هایPV در روزهای زمستانی کمتر از روزهای تابستانی انرژی تولید می کنند که علت آن نه برودت هوا ، بلکه کاهش ساعات روز و پایین بودن زاویه تابش خورشید است.

8. آسیب پذیری دستگاه های PV
پنل های خورشیدی طوری ساخته شده اند که در برابر همه سختی های محیط مانند سرمای شدید قطبی ، گرمای بیابان ، رطوبت استوایی و بادهای با سرعت بیش از 125 مایل در ساعت مقاومت می کنند. با این حال جنس این وسایل از شیشه بوده و در اثر ضربات سنگین ممکن بشکنند.

9. بهره برداری از سیستم های فتوولتایی برای استفاده از انرژی خورشیدی در سطح جهان
استفاده از انرژی خورشیدی به عنوان یک منبع به دلیل ویژگی هایی که در آغاز این مقاله ذکر شد، کاملا" فراگیر شده است. شرکت های متعددی در کشورهای مختلف نسبت به نصب این سیستم ها اقدام کرده اند و کار بهینه سازی این سیستم ها ، همچنان ادامه دارد.
شرکت آب و برق لس آنجلس در نظر دارد برنامه ایی را برای نصب سیستم های برق خورشیدی شرکت آب و برق لس آنجلس روی سقف ساختمان های این شهر به مورد اجرا گذارد. به موجب این طرح تا سال 2010 ،000/10 سیستم فتوولتاییک روی سقف ساختمان ها اعم از مسکونی و تجاری نصب خواهند شد. این سیستم ها در اتصال با شبکه کار می کنند. طبق این برنامه، هر ساختمانی برق خویش را تامین خواهد کرد. در صورتی که میزان تولید برق ساختمانی کمتراز نیاز مصرف آن باشد و همینطور در شب، کمبود برق ازسوی شبکه سراسری جبران می شود و برعکس اگرساختمانی بیش ازمصرف خود برق تولید کند، این انرژی اضافی به شبکه برق جاری خواهد شد.
اداره آب و برق لس آنجلس برای نصب سیستم های خورشیدی روی بام ساختمانها شرایطی به قرارزیر وضع کرده است:
* ساختمان یک طبقه و سقف آن تخته کوبی شده باشد.
* عمر ساختمان کمتر از 10 سال باشد.
* فضای آزاد آن حداقل 300 متر مربع و شیب آن بین 10تا 25 درجه باشد.
* ترجیحا" سوی شیب بام ساختمان به سمت جنوب یا جنوب غربی بوده و در ساعات بین 11 قبل از ظهرتا 4 بعد از ظهر سایه نخورد.
شرکت TVAدر ایالت تنسی آمریکا نیز اقدام به استفاده از انرژی خورشیدی به عنوان یک منبع انرژی " سبز " کرده است. این شرکت برای نمایش تولید برق خورشیدی و به منظور تشویق مشترکین خود به استفاده از آن دو سایت انرژی خورشیدی ، یکی درموزه علوم کامبرلند و دیگری دریک گردشگاه توریستی دردالیورد دایرکرده است.
تحقیق در زمینه کاربرد عملی سیستم برق با استفاده از پنل های فتوولتاییک بصورت متصل در شبکه برق اکیناوای ژاپن نیز ادامه دارد. این تحقیقات شامل بررسی ویژگیهای عملکرد سیستم و تاثیر باتری ها بر شبکه و همینطور راندمان و تداوم برق رسانی شبکه می باشد. در میاکو ، مصرف برق به هنگام شب ، تقریبا" با پیک روز برابر است. بنا براین از انرژی خورشیدی برای تامین بخشی از نیاز برق روزانه بطورمستقیم و برق شبانه از طریق باطری ها استفاده می شود.
انــرژي خورشيــدي در ايــران فــراوان امــا گــران
بیشترمناطق مرکزی و کویری ایران سرشارازمنابع انرژی خورشیدی هستند. در کویر از یک و نیم هکتار زمین ، در هر ساعت ، می شود یک مگاوات انرژی برداشت کرد.اما هزینه تبدیل انرژی خورشیدی به برق ، خیلی بالا است.( 250 تا 450 هزار تومان )که این رقم باید به 60 تا 70 هزار به ازای هر کیلو وات برسد.
وزارت نیرو 1033 آبگرمکن خورشیدی در شهرهای بوشهر، طبس، یزد، بجنورد، زاهدان و اصفهان نصب کرده است.
در خراسان نیز جهت تامین برق مورد نیاز پاسگاه مرکزی گزیک صفحه فتوولتایی نصب شده است که باید هر چندساعت یک بار رو به خورشید چرخانده شوند.( درست مانند گلهای آفتابگردان ).
با این وجود برنامه چهارم توسعه سهم چندانی برای انرژی خورشیدی درنظرنگرفته است و حالا همه توجهات معطوف به باد است چون فن آوری های استفاده ازباد بسیار مقرون به صرفه تر است. با امکانات موجود هر کیلووات انرژی را می شود با 85 هزار تومان به برق تبدیل کرد.
استــفاده از انــرژي باد در ايران :
وزش باد در بخشهایی از خراسان و گیلان وضعیت مطلوبی دارد. تا کنون 15 مگاوات نیروگاه بادی درمنطقه منجیل گیلان نصب شده که درحال افزایش به 60 مگاوات می باشد.
در این میان یکی دیگر ازراههایی که هم اکنون درایران به آن اندیشیده می شود استفاده اززباله ها است.هنوز دو پنجم (40%) ساکنان زمین برای تامین نیازهای اولیه خود به انرژی از هیزم ، فضولات حیوانی و ضایعات زراعی استفاده می کنند.
استفـاده از گاز متان :
در ایران طرحهایی برای استفاده ازگازهای متصاعد اززباله های متراکم شهری شروع شده است. در صورت استفاده درست از فن آوری استخراج گازمتان اززباله ها که به آن "آتشکاف " گفته می شود ، می توان 70% تا 80% انرژی مفید زباله ها را بازیافت کرد.یکی از این طرحها در اطراف مشهد اجرا خواهد شد.
در حال حاضر تهران بیشترین حجم زباله شهری را تولید می کند. خراسان که در مقام دوم قرار دارد یک سوم این مقدار یعنی حدود یک میلیون تن زباله می سازد. کارشناسان دفتر انرژی های نو در ایران امیدوارند با ایجاد تاسیسات جمع آوری و تمرکز گازهای ناشی از انباشت زباله های شهری ، گرمای زیادی برای تولید برق بدست آوردند.
راه آینــده :
با این همه اوصاف ، آژانس بین المللی انرژی در آخرین گزارش خود پیش بینی کرده است که تا سی سال آینده سوختهای فسیلی همچنان مهمترین منابع تامین انرژی خواهند بودو سهم انرژی های تجدید پذیر از 3% فراتر نخواهد رفت و تقاضای جهانی انرژی ظرف این سه سال دو سوم افزایش خواهد یافت و البته در ایران نیز هر سال به دو تا سه هزار مگاوات انرژی جدید نیاز است که سهم منابع تجدیدنیازاست که سهم منابع تجدید پذیر در تامین آن بسیارناچیزاست .
اما به هر حال حرکت بسوی انواع انرژی های نو یا تجدیدپذیر ما را از فاجعه تمام شدن نفت و سایر منابع تجدید ناپذیرانرژی می رهاند . ضمن آنکه چشم اندازرشد فن آوری ها نیز بسیارروشن است. با پیشرفت نانو فن آوری امیدهایی برای جهش در شیوه های تولید انرژی و مقرون به صرفه شدن آن به وجود آمده است که می تواند در تغییر پیش بینی های مراکزی چون آژانس بین المللی انرژی تاثیر بگذارد.

روش های مختلفی برای استفاده از انرژی خورشیدی وجود دارد.
در یكی از این روش ها، پانل های خورشیدی انرژی خورشید را جمع نموده و باعث بالا رفتن دمای آب می‏شوند (آب گرم شده در منزل استفاده می‏ شود). معمولاً پانل های خورشیدی سیاه هستند زیرا این رنگ تابش خورشید را بهتر جذب می ‏كند.

روش دیگر استفاده از انرژی خورشیدی باتری خورشیدی می ‏باشد. باتری های خورشیدی انرژی خورشیدی را مستقیماً به الكتریسیته تبدیل می‏ كنند.

از آینه ‏های مقعر برای جمع‏ آوری نور خورشید استفاده می ‏شود. در فرانسه چنین آینه ‏هایی نور خورشید را در محلی جمع نموده و دمـای آن مـحـل تـا 300 درجـه بـالا می ‏رود. گرمای زیاد در این محل باعث بخار شدن آب می شود. بخار حاصل از آن برای به حركت در آوردن ژنراتور به كار می ‏رود.